جنبش وال استریت

جنبش وال استریت چیست؟

جنبش " وال استریت را اشغال کنید " ، متاثر از اوضاع نامساعد کنونی آمریکا است و به سرعت در میان برخی گروه های سیاسی و اجتماعی جا باز کرده است . اولین نشانه ظهور این جنبش به روز 17 سپتامبر باز می گردد که تعدادی از فعالان در برابر ساختمان بورس اوراق بهادار نیویورک در خیایان وال استریت تجمع کردند و اعلام کردند تا زمانی که به خواسته هایشان رسیدگی نشود ، به تجمع خود پایان نخواهند داد . خواسته‌هایی که گستردگی آنها از بیمه تامین اجتماعی هست تا پایان بخشیدن به جنگ‌های آمریکا در جهان و ایجاد شغل برای جوانان. آنچه که این خواسته‌های گوناگون را به هم وصل کرده، این است که این گروه‌ها اعتقاد دارند مدیران مالی در وال استریت هستند که مسبب همه این مشکلات هستند.

و در این میان:

بازارهاي بورس آمريكا و اروپا با سقوط ناگهاني ارزش سهام، شوك تازه اي را در كنار ضرر 800 ميليارد دلاري تجربه كردند. اين اتفاق باوجودمجوز كنگره براي افزايش دو هزار و چهارصدميليارد دلاري سقف بدهي هاي دولت آمريكا رخ داد. قرار بود مصوبه كنگره، آرامش را به اقتصاد آمريكا و اروپا برگرداند اما چنين نشد و سرمايه گذاران نتوانستند اطمينان خود به بهبود وضعيت اقتصادي آمريكا را احيا كنند. آنها منطبق با آمار اقتصادي، كاهش نرخ رشد و بازگشت ركود 2سال پيش را پيش بيني مي كنند. از نگاه تحليل گران اقتصادي و سرمايه گذاران، اقتصاد ايالات متحده اكنون تنه به تنه اقتصاد ورشكسته يونان مي زند كه به واسطه حمايت هاي مالي (اعانه) ديگر كشورها سرپا مانده است. در بحران 2سال پيش، با انتقال بدهي شركت هاي خصوصي بزرگ به دولت و پرداخت بدهي كلان سرمايه داران از خزانه عمومي، بيماري موقتاً تسكين يافت اما اكنون آن عارضه با ابعادي بزرگ تر و اين بار از درون دولت سر برآورده است.

حالا دولت آمريكا بدهكارترين دولت دنياست، آمريكا در دور باطل بدهي ها افتاده و با شعبده بازي هايي نظير افزايش سقف بدهي ها تا مرز 7/16 تريليون (16هزار و هفت صد ميليارد) دلار، اعلام رسمي ورشكستگي را به تأخير مي اندازد. آيا با كاغذبازي و صورت سازي دروغين كنگره مي شد آرامش را به وال استريت نيويورك و ساير بازارهاي مهم برگرداند؟پاسخ بازار مطلقاً منفي بود. با وضع پیش آمده اعتراضهای مردمی شکل گسترده ای به خود گرفت هر چند كه در گذشته نيز اين اعتراض هایی صورت گرفته بود، امااعتراض هاي اخير داراي ويژ گي هاي خاصي بود كه در گذشته مشاهده نشده است. محور قرار گرفتن منطقه وال استريت به عنوان مركز فرماندهي نظام سرمايه داريو صاحبان ثروت و قدرت به عنوان محل تجمع اعتراض كنندگان، گسترش دامنه اعتراض هابه اكثر مناطق آمريكا، تأكيد مردم به اصل الگوگيري از قيام هاي مردمي در كشورهاي عربي و اسلامي ، تبديل اعتراض هاي مردمياز بعد اقتصادي به مقابله با نظام سرمايه داري با اصل 99 درصد در برابر يك درصدثروتمند، انسجام سراسري مردم به جاي تمركز ايالتي و ... از جمله ويژگي هاي اين حركت است. گسترد گي اين اعتراض ها سوالات بسياري در اذهان تداعي كرده است. ريشهاين اعتراض ها چيست؟ خواست و مطالبه اصلي مردم چه مي باشد؟ چرا محافلرسانه اي و سياسي غرب به دنبال سانسور حقايق آن مي باشند؟تأثير اين تحولات بر آينده آمريكا ونظام سرمايه داري چه خواهد بود؟ از جمله اين سوالات استكه در نوشتار ذيل به اختصار به آن پرداخته مي شود

ريشه هاي قيام مردمي وال استریت:

در باب دلايل و رويكرد مردمي به انجام اعتراض هاي سراسري عليه نظام سرمايه داري در آمريكا كه در قالب جنبش تسخير وال استريت آغاز و با عناوين ديگر در ساير شهرها گسترشيافته، ديدگاه هاي مختلفي مطرح مي شود. برخي، تغييرات در ساختار فرهنگي و دروني جامعه آمريكاو برخي فوران ناهمگوني اجتماعي را مطرح مي كنند، برخي بر شرايط اقتصاديحاكم بر كشور و افزايش روز افزون فقر و گرسنگي و نياز 46 میلیون آمريكايي به كمك هاي دولتي را اولويت دانسته اند، برخي گسستميان مردم و دولتمردان آمريكا را دليل اعتراض هادانسته و برخي نيز سياست خارجي و نارضايتي مردم از جنگ طلبي هاي دولتمردانو تزلزل موقعيت جهاني آمريكا را دليل اين اعتراض ها عنوان كرده اند. برخي نيز اين اعتراض ها راادامه سياست هاي جدايي طلبانه برخي ايالت ها مانند تگزاس و ويسكانسين مي دانندكه در ماه هاي اخير، مطالبات جدايي طلبانه خود را تشديد كرده اند و اكنون در قالب اعتراضهاي سراسري ادامه مي دهند. برخي نيز بر افزايش فقر در جامعه و فاصله شديدطبقاتي تأكيد دارند، چنانكه مردم در شعار خود تأكيد دارند كه ما،99 درصد فقير در برابر يك درصدثروتمند مي باشيم. با توجه به ديدگاه ها و نظريه هاي مطرح شده و سيرتحولات سياست داخلي و خارجي آمريكا در چند دهه اخير،ريشه هاي شكل گيري جنبش وال استريت وسقف مطالبات مردم آمريكا كه البته برخي از آنها با مطالباتمردم اروپا يكسان است، در چند محور قابل بررسي مي باشد.

اعتراض به خروج از چارچوب ها:

بررسي تاريخي آمريكا نشان مي دهد كه ريشه اصلي ايجاد ايالات متحده و پذيرشتشكيل آن از سوي ايالت هاي مختلف، رسيدن به رفاه سراسريو به نوعي همگرايي ميان مردم ودولتمردان بود. در ساختار تعريفي آنها مردم و دولتمردان در كنار يكديگربراي رسيدن به جامعه آرماني نظير؛ رفاه سراسري، ترويج برابريو آزادي در داخل آمريكا و عرصه بين الملل و.... تلاش مي كردند. اين امر چنان نمود داشته كه ايالت ها هنگامپيوستن به ايالات متحده در قرن هفدهم از شروط ادامه پيوست بهايالات متحده را توانايي دولت فدرال در تأمين نيازهايمردمي و همراهي آن با خواسته هاي مردم عنوان كرده اند. هر چند كهاين اصول به صورت كج دار و مريز در گذشته اجرا شده، امادر چند دهه اخير مشاهده مي شود كه ساختارسياسي آمريكا به مرور از اين امر عدول كرده و از رويكردهاي مردمي فاصله گرفته است. ساختار سياسي و اقتصادي آمريكا نشانگر آن است كه سياستمدارانشامل سناتورها ونمايندگان كنگره، فرمانداران و صاحبان قدرت در بخش هاي مختلف ايالتي دركنار سران كاخ سفيد به جاي رويكردهاي مردمي در كنار صاحبانثروت قرار گرفته و در نهايت به حاميان ومجريان خواست هاي ثروتمندان مبدل شدند، چنانكه مردم آمريکا در شعارهاي خود تأكيد دارند كه دولتمردان صرفاً حامي يك درصدجامعه كه شامل ثروتمندان است، مي باشند و 99 درصد ديگر سهمي از ساختار سياسي و اقتصادي كشورشان ندارند. تأكيدبر اموري مانند حذف وال استريت به عنوان مركز سرمايه داريدر آمريكا و حتي نظام سرمايه داري در جهان،تأكيد بر عدم پذيرش نظام دو حزبي جمهوريخواه و دموكرات و معرفي آنها به عنوان دست نشاندگان مشترك نظام سرمايه داري، اصراربر لزوم قطع كمك هاي دولتي به صاحبان ثروتو ... از نشانه هاي بيزاري مردم از وابستگي دولتمردان به صاحبان ثروت و جدايي آنها از ملت است. نمود عيني، قرار گرفتن سياستمداران و تصميم گيرندگان ارشد آمريكا در كنار طبقه خاص ثروتمندان را در ارائه بسته هاي اقتصادي براي خروج از بن بست اقتصادي مي توان مشاهده كرد. چنانكه جرج بوش در سال2008، 700 ميليارد دلار و اوباما در سال 2009، 800 براي مردم، دستاوردي نداشت. مجموع اين فرايند چنان بوده كه «چامسكي» نويسنده و تحليلگر بزرگ آمريكايي تأكيد مي كند، سياستهاي دولتمردان موجب گسست اجتماعي شده كه در كنار بحران اقتصادي، طغيان مردم آمريكا عليه سرمايه داري و دولتمردان به همراه داشته است

از هم پاشیده شدن روياهاي مردمي:

پس از فروپاشي شوروي سابق و نظام كمونيستي و سوسياليستي، سرانغرب به ويژه آمريكايي ها با ادعاي تك الگوبودن نظام سرمايه داري تلاش كردند تا حاكميت خود بر جوامع غربي و سپس سراسر جهان را اجرايي سازند. پس از دو دهه مردم غرب دريافته اند كه اين ادعا نه تنها كارايي نداشته، بلكه صرفاًبراي اعمال ديكتاتوري حاكمان بر آنها بوده است كه موجب شده، آنها حاكميت طبقه اي محدود بر سراسرجامعه را بپذيرند. اين حقارت در چند بعد بر مردم غرب از جمله مردم آمريكا تحميل شده است از جمله:

الف) در حوزه داخلي مردم دريافته اند كه نظام سرمايه داري بر خلاف ادعاي رفاه، كاركردي براي آنها نداشته و چنانكه ذكر شد، طبقه ثروتمند محدود بر كل جامعه حاكم بوده اند. در اين ميان، نظام سرمايه داري با اعمال ديكتاتوري انحصاري قدرت با تركيبياز يك يا دو حزب نظير، ساختار آمريكا با محوريت جمهوريخواه و دموكرات،خواسته هاي سرمايه داران را بر جامعه تحميل كرده اند. نكته اساسي آنكه، اين سرمايه داري نه تنهادستاوردي براي رفاه مردمي نداشته، بلكه به گسست بنياد خانواده ها وساختار اجتماعي و تبديل مردم به افرادي صرفاًمادي بدون توجه به حقوق انساني و متعالي منجر شده است.

ب) در صحنه بين الملل در حالي كه سران آمريكا با ادعاي رفاه جهاني و كمك به ملت هابه اشغال ساير كشورها پرداخته اند اما در عمل همچناناز برخي حاكمان ديكتاتور حمايت كردهو حتي در اين راه، در برابر ملت ها قرار گرفته اند. اكنون ملت هاي غربي دريافته اندكه اين ادعاها، صرفاً فريبي براي تأمين منافع سرمايه دارانبوده و نه براي ارتقاي جايگاه جهاني ملتآمريكا و يا كمك به ساير ملت ها. چنانكه نمود آن را در جنايات صورت گرفته دركشورهاي تحت اشغال و بي تفاوتي غرب در برابر جنايات اشغالگرانقدس مي توان مشاهده كرد. تحولاتاخير خاورميانه و شمال آفريقا نيز نشان داد كه سران آمريكا براي منافع سرمايهداران از حاكمان ديكتاتوري حمايت كرده اند كه صرفاً تأمين كنندهمنافع نظام سرمايه داري بوده اند. اينديكتاتوري كه برگرفته از عملكردهاي سران غرب بوده اكنون به حقارتي براي مردم آمريكامبدل شده است به ويژه كه اين امر تزلزل جايگاه جهاني آنها را به همراه داشته است.

گسترش نهضت بيداري اسلامي ذر سراسر جهان:

بيداري اسلامي در كشورهاي عربي خاورميانه و شمال آفريقا، تحولات اروپا و اكنونآمريكا نشان مي دهد كه فرهنگي جديد در ساختار نظام بين الملل در حالشكل گيري است و آنرويكرد ملت ها به مقابله با ساختارهاي غير مردمي و وابسته به نظام سرمايه داري است. در دو دهه گذشته، نظام سرمايه داري با عناوين مختلف اقتصادي، سياسي، نظامي و حتيايجاد و حفظ حاكمان دست نشانده نظير آنچه در كشورهاي عربي حامي غرب وجود دارديا ساختارهاي دو حزبي و تك محوري نظير دو حزبي آمريكا و بسيارياز كشورهاي اروپايي بهدنبال حاكميت بر جهان بوده است، روند تحولات، نشانگر رويكرد مردمي دراكثر نقاط جهان به مقابله با اين ساختار است. نكته مهم در اينعرصه آنكه، بر اساس پيشينه هاي تاريخي، تمدن همواره از شرق به غرب گسترش يافته است و اين حقيقتي است كه جهانيانبه آن اذعان دارند. در مقطع كنوني نيز مي توان گفت كه بيدارياسلامي در خاورميانه و شمالآفريقا به الگويي براي مردم اروپا و آمريكا مبدل شده و به نوعي به آنها نشان داده كهمي توان با وحدت و يكپارچگي به مقابله با حاكمان و نظام ديكتاتوريبرگرفته از منافع سرمايه داريپرداخت. در اين بيداري سراسري نيز نكته مهمي نهفته است و آن تأثيرگذاريو تأثيرپذيري ملت ها از يكديگر بدون نقش دولت ها است؛ فراينديكه دولت ها در آن نقشي نداشته وحتي خود به دنبال ممانعت از تحقق آن مي باشند. به عبارتي ديگر،مي توان گفت كه صحنه بين الملل از ديپلماسي دولت ها به سمت ديپلماسي ملت هادر حال گسترش است واكنون اين ملت ها هستند كه براي جهان تصميم مي گيرند و نه دولت ها.

در ادامه اعتراضات عليه حرص و طمع صاحبان سرمايه و سياست‌هاي اقتصادي کاخ سفيد، حدود صد نفر از مردم امريکا روز چهارشنبه، با برگزاري تظاهراتي در مقابل برجي که گروه چند مليتي بانک‌داري و سرمايه‎گذاري جي پي مورگان چيس، در آن واقع شده، تظاهرات کردند.

به گزارش خبرگزاري فرانسه، شرکت‌کنندگان دراين تظاهرات با سردادن شعار"از ثروتمندان ماليات بگيريد"، مراتب خشم خود را به سياست‎هاي اقتصادي کاخ سفيد ابرازداشتند.

شرکت کنندگان دراين تظاهرات، همچنين با سردادن شعار " ما 99 درصد هستيم" بر مواضع معترضان جنبش "وال استريت را تصرف کنيد"، مبني بر اين که قشر يک درصدي ثروتمندان به قيمت قرباني شدن 99 درصد از مردم جامعه به وجود آمده، تاکيد کردند.

معترضان همچنين مراتب خشم خود را از پايان يافتن مهلت اعمال ماليات بر ميليونرهاي امريکايي در نيويورک، ابراز داشتند.

معترضان اعلام کردند اگر ماليات بر ثروتمندان تمديد نشود، جيمي ديمون، مدير اجرايي جي پي مورگان چيس، بيش از 400 هزار دلار ديگر، ثروت‌اندوزي خواهد کرد.

سازمان‌دهندگان اين اعتراضات پافشاري مي‌کنند که نيويورک براي بهبود وضعيت مدارس،مترو،خدمات انساني، سرمايه‌گذاري جديد در بخش عمومي با هدف اشتغال‎زايي و فراهم ساختن رفاه بيشتر براي همه در آينده، بايد ماليات فوق‌العاده‎اي را بر اقشار ثروتمند جامعه، اعمال کند.

بنابر آمار ارائه شده از جانب موسسه تامسون رويترز، متوسط حقوق يک مديراجرايي در امريکا، 142 برابر از کارمندان معمولي بيشتر است.

اعتراضات موسوم به وال استريت را تصرف کنيد، 17 سپتامبر و از زماني شروع شد که گروهي از مردم در اعتراض به حرص و آز صاحبان سرمايه و گسترش فساد در سطوح بالا در کشور، در منطقه تجاري نيويورک تظاهرات کردند .

اين درحالي است که اکنون دامنه اين اعتراضات به نزديک به 70 شهر مهم امريکا از جمله سياتل، لس‌آنجلس، دالاس و بوستون وهمچنين بيش از 600 جامعه در سراسر اين کشور کشيده شده‌ است.

براساس اين گزارش، مردم در نزديک به 1600 شهر در سراسر دنيا با برگزاري تظاهرات‌هايي تحت عنوان " اشغال" ، حمايت خود را از جنبش "وال استريت را تصرف کنيد"، ابراز داشته‌اند.

شرکت‌کنندگان دراين اعتراضات، همچنين مراتب خشم خود را از هزينه‌هاي سرسام‌آور جنگ به رهبري امريکا در عراق و افغانستان ابراز داشته‌اند.

اين اعتراضات در حالي برگزار مي‌شود که اخيرا، مکس کايزر روزنامه‌نگار و تحليل‌گرمسائل مالي، در گفت و گويي با پرس تي وي فاش کرد که ديمون به منظور حضور پررنگ‌تر پليس در خيابان‌ها و سرکوب خشونت‌آميز معترضان، 4.6 ميليون دلار در اختيار اداره پليس نيويورک قرار داده ‌است.

در همين حال، گفته مي‌شود که مردم در سراسر دنيا به ويژه کشورهاي اروپايي، قرار است به نشانه حمايت از معترضان امريکايي، روز شنبه تظاهرات کنند.

نظرات شما عزیزان: